Rola pielęgniarki w opiece nad pacjentami urologicznymi

Wróć do listy Data dodania:
mgr pielęganiarstwa Ewa Cieślik
mgr pielęgniarstwa Ewa Cieślik

Choroby urologiczne we współczesnym świecie stanowią istotne wyzwanie zarówno dla pacjentów, jak i dla personelu medycznego. Rozwój medycyny, rozbudowane spektrum świadczeń medycznych, różne modele operacyjne wpływają na wiele zadań, jakim musi sprostać zespół pielęgniarski w oddziale urologii. W tym kontekście rola pielęgniarki odgrywa kluczową rolę w zapewnianiu kompleksowej opieki i wsparcia pacjentom z rozmaitymi schorzeniami urologicznymi. Niniejszy artykuł ma na celu omówienie znaczenia i zadań pielęgniarki w opiece nad pacjentem z chorobami urologicznymi oraz podkreślenie znaczenia wsparcia emocjonalnego, edukacji pacjenta i jego rodziny oraz koordynacji opieki.

Pielęgniarka w oddziale urologii realizuje szereg działań, które wynikają z ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej, do których należą m.in.:

  • identyfikowanie warunków zdrowotnych i potrzeb pacjenta oraz problemów pielęgnacyjnych pacjenta;
  • planowanie i zapewnianie opieki pielęgnacyjnej dla pacjenta;
  • samodzielne udzielanie usług zapobiegawczych, diagnostycznych, terapeutycznych, rehabilitacyjnych oraz świadczenie medycznej pomocy ratunkowej w określonym zakresie;
  • wykonywanie zleceń lekarskich w procesie diagnozowania, leczenia i rehabilitacji;
  • ocenianie rodzaju i zakresu świadczeń opiekuńczo-pielęgnacyjnych;
  • prowadzenie edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia.

Pielęgniarki zobowiązane są wykonywać swój zawód z odpowiednią starannością, zgodnie z zasadami etyki zawodowej, z poszanowaniem praw pacjenta oraz dbałością o jego bezpieczeństwo. Pielęgniarki w opiece nad pacjentem bazują na danych z dokumentacji medycznej pacjenta, komunikacji z zespołem interdyscyplinarnym, stawiają adekwatne, indywidualne dla każdego pacjenta diagnozy pielęgniarskie oraz realizują założony plan pielęgnacyjny. Wszystkie działania opierają na najnowszej wiedzy medycznej, którą mają w obowiązku aktualizować poprzez szkolenia, kursy, specjalizacje i studiowanie literatury medycznej. Zawód pielęgniarki jest autonomiczny, a pielęgniarki są odpowiedzialne za wykonywanie wielu zadań na różnych płaszczyznach. Pielęgniarki urologiczne zajmujące się opieką specjalistyczną powinny współpracować z zespołem w celu koordynacji opieki. Powinny być zaangażowane w edukację pacjentów oraz monitorowanie przestrzegania przez nich zaleceń. W ten sposób zespół pielęgniarski może poprawić wyniki leczenia pacjentów. 

Choć zawód pielęgniarski, jego funkcje i zadania zostały jasno określone, każdy oddział charakteryzuje się inną specyfiką. W oddziale urologicznym odbywa się cały proces diagnostyczny, leczniczy oraz zabiegowy. Jest tu duży przekrój chorych: od pobytów jednodniowych, poprzez zarówno prostsze, jak i złożone leczenie operacyjne, po leczenie onkologiczne czy organizację opieki paliatywnej. Szereg tych działań wymaga od personelu pielęgniarskiego wielozadaniowości, stałej koncentracji i umiejętności podejmowania szybkich decyzji, odporności psychicznej oraz siły fizycznej.

Patologie związane z obszarem urologii funkcjonalnej są liczne, należą do nich m.in. nietrzymanie moczu, zaburzenia statyki miednicy czy zaburzenia oddawania moczu u mężczyzn. Dotyczą one bardzo zróżnicowanej populacji pacjentów: mężczyzn i kobiet, od najmłodszych do najstarszych, z różnymi chorobami współistniejącymi. Zespół pielęgniarek specjalizujących się w urologii jest nieocenionym wsparciem podczas konsultacji i badań. Złożoność patologii funkcjonalnych wymaga ekspertyzy zarówno zespołu medycznego, jak i zespołu pielęgniarskiego, ze względu na kluczową rolę, jaką zespoły te odgrywają w opiece nad pacjentem.

Pielęgniarka pełni istotną funkcję w zarządzaniu opieką nad pacjentami z chorobami urologicznymi. W przypadku np. raka gruczołu krokowego pielęgniarka odpowiada za cały proces opieki w oddziale urologii, w tym przygotowanie do operacji i opiekę pooperacyjną. Jej działania obejmują m.in. monitorowanie stanu zdrowia pacjenta, realizację zleceń lekowych oraz wykonywanie badań laboratoryjnych, opatrywanie rany, kontrolę nad cewnikiem moczowym i\lub drenem. Praca pielęgniarki w szpitalu jest specyficzna ze względu na swoją złożoność i szeroki zakres zadań. Pielęgniarka jest zobowiązana do wykonywania czynności związanych z opieką i leczeniem, prowadzenia dokumentacji, obsługi sprzętu, przeprowadzania wywiadów z pacjentami na temat ich stanu zdrowia i wielu innych. Ponadto pielęgniarka odgrywa ważną rolę w udzielaniu wsparcia pacjentowi i jego rodzinie na każdym etapie choroby. Jest odpowiedzialna za zapewnienie edukacji na temat choroby, monitorowanie efektów leczenia oraz koordynację opieki multidyscyplinarnej. Wspiera pacjenta w radzeniu sobie z objawami i skutkami ubocznymi terapii, a także angażuje się w planowanie opieki paliatywnej.

Obecność pielęgniarki specjalizującej się w urologii stanowi także cenne wsparcie przy przeprowadzaniu badań endoskopowych. Znajomość techniki badania umożliwia jej optymalne przygotowanie pacjenta: odpowiednie ułożenie, przygotowanie sprzętu i przygotowanie skóry pacjenta zgodnie z zasadami aseptyki. Podczas zabiegu pielęgniarka specjalizująca się w urologii stanowi ważne wsparcie psychologiczne dla pacjenta oraz zapewnia urologowi cenne wsparcie instrumentalne.

Podsumowanie

Podsumowując, pielęgniarka odgrywa kluczową rolę w opiece nad pacjentem z chorobami urologicznymi. Jej zadania obejmują monitorowanie stanu zdrowia pacjenta podczas pobytu w szpitalu, realizację zleceń lekarskich, koordynację leków, działania pielęgnacyjne, udzielanie wsparcia emocjonalnego, edukację pacjenta i jego rodziny. Współpraca pielęgniarki z pacjentem i innymi członkami zespołu medycznego jest istotnym elementem skutecznej i holistycznej opieki nad pacjentami z chorobami urologicznymi.

Piśmiennictwo:

  1. Aublé A, Cannesant A, Loisel F i wsp. Rôle de l’IDE en urologie fonctionnelle [Nurse's role in functional urology]. Prog Urol 2020; 30(15): 947–952.
  2. Bączyk-Rozwadowska K. Samodzielność zawodowa pielęgniarki, położnej i ratownika medycznego. Studia Iuridica Toruniensia; 2018, 22: 25–48.
  3. Jarosz K, Młynarska A. The impact of sociodemographic factors on the rationing of nursing care in urology wards. Nurs Rep 2023; 13(1): 561–572.
  4. Jarosz K, Zborowska A, Młynarska A. Rationing care, job satisfaction, fatigue and the level of professional burnout of nurses in urology departments. Int J Environ Res Public Health 2022; 19(14): 8625.
  5. Kilańska D. Nowe role i zadania pielęgniarki w XXI wieku. Gabinet Prywatny 2012; 7/8 48–56.
  6. Leslie SW, Soon-Sutton TL, Anu RI et al. Prostate cancer. [Updated 2023 Mar 11]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing. Online: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470550/  
  7. Munro C, Romanova A, Webber C i wsp. Involvement of palliative care in patients requesting medical assistance in dying. Can Fam Physician 2020; 66(11): 833–842.
  8. Osawa T, Wittmann D, Jimbo M i wsp. Providing prostate cancer survivorship care in Japan: implications from the USA care model. Int J Urol 2016; 23(11): 906–915.
  9. Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej. Dz.U. z 2011 r. nr 174, poz. 1039.
Wróć do listy Przejdź dalej