Eksperci w Sejmie: system potrzebuje pielęgniarek neurologicznych

23 czerwca br. w Sejmie odbyło się spotkanie Parlamentarnego Zespołu do spraw Chorób Centralnego Układu Nerwowego oraz Parlamentarnego Zespołu do spraw Pielęgniarek i Położnych. Inicjatorem wydarzenia był prof. Bartosz Karaszewski, konsultant krajowy w dziedzinie neurologii, a tematem spotkania była "Opieka nad chorym – pielęgniarka neurologiczna".

Kluczowa rola współpracy interdyscyplinarnej

Prof. Karaszewski zwrócił uwagę na kluczową rolę współpracy interdyscyplinarnej różnych zawodów medycznych oraz komplementarnego podejścia w leczeniu, które mają bezpośredni wpływ na komfort pacjentów neurologicznych. Szczególnie podkreślił istotną rolę opieki pielęgniarskiej w oddziałach neurologicznych.

"Zaproponowaliśmy, żeby powrócić do możliwości utworzenia specjalizacji z neurologii dla pielęgniarek. Miałoby to głęboki sens wynikający nie tylko z naszego doświadczenia klinicznego, ale też wprost z badań naukowych. W obszarze leczenia pacjentów po udrze mózgu istnieje duże badanie potwierdzające, że pacjent hospitalizowany w oddziale udarowym, objęty specjalistycznym leczeniem, ale także opieką pielęgniarską, rokuje lepiej" – podkreślał prof. Karaszewski.

"Dysponujemy, dużymi i randomizowanymi badaniami, które wskazują, że opieka pielęgniarska ma niebagatelne znaczenie np. we wczesnym wykrywaniu zaburzeń połykania, a to tylko jeden z wielu przykładów. Warto przy tym zaznaczyć, że procedury wykonywane przez pielęgniarki na oddziale neurologicznym będzie miało zupełnie inną specyfikę niż na innych oddziałach. Oczywiście, specyfika ta będzie też zupełnie inna w przypadku neurologicznych stanów ostrych, a neurologicznych chorób przewlekłych. (...) Zdecydowanie warto więc wrócić do koncepcji stworzenia specjalizacji z pielęgniarstwa neurologicznego" – dodał prof. Karaszewski.

Edukacja podyplomowa w zakresie opieki neurologicznej

Zaproszone ekspertki przedstawiły aktualny stan edukacji podyplomowej pielęgniarek w zakresie opieki neurologicznej. Prof. Krystyna Jaracz, kierownik Katedry Pielęgniarstwa Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, wyjaśniła, że kształcenie pielęgniarek składa się z dwóch etapów. Na etapie przeddyplomowym studenci poznają podstawy leczenia i pielęgnowania pacjentów z chorobami układu nerwowego, natomiast po ukończeniu studiów mogą kontynuować edukację w ramach szkoleń specjalizacyjnych.

"Pielęgniarki pracujące na neurologii są doskonale przygotowane, ale ich edukacja odbywa się poza systemem. Brakuje ciągłości, uzupełnienia kształcenia przeddyplomowego z pełnym kształceniem podyplomowym. Takiej szansy pielęgniarki w tej chwili nie mają. Specjalizacja neurologiczna wypełniłaby bardzo dużą lukę, która obecnie istnieje" – dodała prof. Jaracz.

Niezbędny jest powrót specjalizacji neurologicznej

"Potrzebny jest powrót specjalizacji neurologicznej, żeby rola takiej pielęgniarki mogła być w pełni wykorzystana. Tymczasem zaledwie 4 proc. pielęgniarek, które obecnie pracują na neurologii, ma specjalizację neurologiczną. Te liczby mówią same za siebie. Rzesze pielęgniarek neurologicznych pracujących na oddziałach neurologii wykonuje obecnie specjalizację albo internistyczną, albo specjalizację anestezjologiczną" – wskazywała Marlena Kubach, pielęgniarka oddziałowa z Kliniki Neurologii Dorosłych, Oddziału Udarowego Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku.

"Liczba godzin z pielęgniarstwa neurologicznego w ramach innych specjalizacji nie pozwala na realizację wszystkich zagadnień związanych z tą specjalistyczną opieką. Jako Polskie Towarzystwo Pielęgniarek Neurologicznych przygotowaliśmy już przykładowy wykaz wybranych kompetencji, które mogłaby nabyć pielęgniarka po ukończeniu specjalizacji neurologicznej. Wśród nich należałoby wymienić m.in. wykonywanie badań elektrofizjologicznych, ocenę stopnia zaburzeń połykania, współudział w leczeniu trombolitycznym i trombektomią mechaniczną, prowadzenie plazmaferezy leczniczej, prowadzenie inwazyjnego monitorowania ciśnienia śródczaszkowego czy udział w rozpoznawaniu śmierci pnia mózgu" - mówiła dr Karolina Filipska-Blejder, sekretarz Polskiego Towarzystwa Pielęgniarek Neurologicznych.

"Wspomożemy te starania i działania o stworzenie tej specjalizacji, żeby zapewnić jakość, a młoda kadra - oprócz doświadczenia czerpanego od starszych koleżanek - miała też podwaliny teoretyczne" - apelowała Jolanta Januszczak, Sekretarz Zarządu Krajowego Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych.

Dotychczasowe formy edukacji są niewystarczające

Podsumowując prof. Karaszewski ocenił, że dotychczasowe formy edukacji - organizowane samodzielnie przez kliniki lub przez organizacje międzynarodowe prowadzące w Polsce szkolenia z zakresu medycyny udaru mózgu - są zdecydowanie niewystarczające.

"Uważamy, że należy podnieść i usystematyzować wiedzę neurologiczną pielęgniarek, określając bardzo konkretne wymagania i umiejętności, które powinny zostać uwzględnione w programie takiego szkolenia" – podkreślił konsultant krajowy.

Autor: MG

Źródło: Sejm