Domowe powierzchnie gromadzą toksyny

W artykule opublikowanym na łamach pisma „Proceedings of the National Academy of Sciences” (https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.2503399122) naukowcy z University of California, Irvine ostrzegają, że różne powierzchnie wewnątrz pomieszczeń pochłaniają szkodliwe lotne związki organiczne, które mogą przyczyniać się do powstania niezdrowych warunków dla ludzi i zwierząt.

Źródeł lotnych związków organicznych jest wiele, m.in. gotowanie, spryskiwacze do czyszczenia różnych powierzchni, kosmetyki i inne produkty konsumenckie. Dodatkowymi istotnymi czynnikami są dym tytoniowy oraz, w niektórych rejonach zanieczyszczenie powietrza spowodowane pożarami lasów.

Niektóre związki można wykryć jeszcze rok od pierwotnej ekspozycji.

Naukowcy zauważają, że zagrożenia dla zdrowia wynikają z wdychania związków uwalniających się z powierzchni („off-gassing”), a także z wchłaniania przez skórę, gdy dochodzi do bezpośredniego kontaktu.

Autorzy odkrycia w specjalnej komorze odwzorowującej środowisko domowe wprowadzili typowe zanieczyszczenia i śledzili, co się z nimi dzieje.

„Eksperci zajmujący się chemią powietrza od dawna wiedzą, że wiele zanieczyszczeń może być pochłanianych przez powierzchnie w pomieszczeniach, ale dotąd nie ustalono skali tych rezerwuarów w domach i budynkach” – mówi prof. Manabu Shiraiwa, współautor publikacji.

„Nasze modelowanie wykazało, że powierzchnie w domach mają znacznie większą zdolność pochłaniania i zatrzymywania chemikaliów, niż dotychczas sądzono. Możemy traktować te powierzchnie jak ogromne chemiczne gąbki, które wchłaniają lotne związki organiczne” – alarmuje.

Badanie wskazuje, że porowate materiały, takie jak pomalowane powierzchnie, beton czy drewno mogą stanowić ważny rezerwuar lotnych zanieczyszczeń w domach.

„Odkrycie to ma istotne konsekwencje dla zdrowia człowieka. Oznacza ono, że ludzie mogą być narażeni na szkodliwe chemikalia długo po ich początkowym wprowadzeniu do przestrzeni pomieszczeń. Związki te mogą później ponownie uwalniać się do powietrza lub przenosić na człowieka poprzez bezpośredni kontakt z zanieczyszczonymi powierzchniami” – tłumaczy naukowiec.

Na przykład składniki dymu tytoniowego mogą przez długi czas uwalniać się na powrót w postaci lotnej do domowego powietrza. Regularne wietrzenie pomieszczeń bywa więc niewystarczające – podkreślają badacze.

Dobra wiadomość jest taka, że pomoże już dokładne odkurzanie i mycie narażonych na działanie toksyn powierzchni.

Marek Matacz (PAP)

mat/ agt/