Płuca i oskrzela

Choroby płuc i oskrzeli – przyczyny, objawy i leczenie chorób układu oddechowego

Drogi oddechowe człowieka składają się przede wszystkim z jamy nosowej, gardła oraz krtani (te struktury są określane jako górne drogi oddechowe) oraz z tchawicy, oskrzeli i płuc (to z kolei dolne drogi oddechowe). Wymienione elementy, współdziałając w synergii, uczestniczą w procesie wymiany gazowej, polegającej głównie na dostarczaniu do organizmu życiodajnego tlenu, a jednocześnie usuwaniu szkodliwych produktów przemiany materii – na czele z dwutlenkiem węgla. Niestety, właściwie każda ze struktur może ulec uszkodzeniu i/lub zaburzeniu swojej funkcji, dlatego warto wiedzieć, jakie objawy wskazują najczęściej na rozwój choroby układu oddechowego. Z treści udostępnionych w serwisie Adamed Expert pacjenci dowiedzą się, jak rozpoznać takie symptomy, co robić w nagłych stanach przebiegających z zaburzeniem oddechu, a także w jaki sposób wygląda diagnostyka czy leczenie chorób płuc i oskrzeli.

Najczęstsze objawy i dolegliwości ze strony układu oddechowego

Schorzenia płuc i oskrzeli to duży zbiór dolegliwości i jednostek chorobowych, wśród których wyróżnić można sezonowe infekcje atakujące górne i dolne drogi oddechowe, zapalenia (w tym najczęstsze zapalenia płuc i oskrzeli), ale również choroby bakteryjne, choroby zawodowe (w tym POChP, pylice) czy nowotwory. W postawieniu trafnego rozpoznania – podobnie, jak przy innych chorobach – konieczna jest dokładna analiza objawów prezentowanych przez pacjenta. W internetowym serwisie Adamed Expert odbiorcy znajdą więc szczegółowe informacje o tym, jakie symptomy powinny skłonić ich do wizyty u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) lub u specjalisty pulmonologa.

Najczęściej występujące objawów chorób płuc i oskrzeli, które zdecydowanie wydają się być niepokojące i wymagają konsultacji u lekarza to między innymi: uporczywy kaszel (utrzymujący się tygodniami i miesiącami niepowiązany z żadną inną chorobą i/lub zwykłą infekcją górnych dróg oddechowych), trudności w oddychaniu i duszności (nawet te okresowe, które – wydawać by się mogło – są normalne i występują po większym wysiłku fizycznym), bóle w klatce piersiowej, nagła utrata masy ciała, zmiana obwodu i/lub kształtu klatki piersiowej, niemożność zaczerpnięcia głębokiego oddechu, ból pojawiający się w momencie brania głębszego oddechu, wyraźny ból oskrzeli i płuc, odkrztuszanie krwi, odkrztuszanie gęstej plwociny o żółtym lub zielonym zabarwieniu, bezdech nocny i/lub dławienie się podczas snu oraz inne.

Płuca i oskrzela – zapalenie najważniejszych elementów układu oddechowego

Jedne z najpowszechniej występujących chorób układu oddechowego to zapalenie płuc oraz zapalenie oskrzeli. Jeśli pacjent nie zakaził się nimi w trakcie pobytu w szpitalu, to w większości przypadków leczenie odbywa się w domu i polega głównie na odpoczynku, a także przyjmowaniu leków łagodzących objawy i/lub antybiotyków (dotyczy to jednak zapalenia płuc, w przebiegu którego odnotowuje się obecność bakterii w płucach). W internetowym serwisie Adamed Expert odbiorcy znajdą najważniejsze informacje o tych schorzeniach, a w tym:

• o przyczynach zapalenia płuc i oskrzeli (w tym o przyczynach zakażeń szpitalnych i pozaszpitalnych);
• o procesie diagnostyki zapalenia płuc i oskrzeli – w tym o badaniach przedmiotowych, laboratoryjnych i obrazowych, które powinny być wykonywane w konkretnych okolicznościach;
• o sposobach leczenia zapalenia płuc i oskrzeli – w tym także o sytuacjach, w których podanie antybiotyku jest zbędne lub niezbędne;
• o rodzajach zapalenia płuc (pneumokokowe zapalenie płuc, pocovidowe zapalenie płuc i inne) oraz o rodzajach zapalenia oskrzeli (ostre, podostre i przewlekłe zapalenie oskrzeli).

Osobnym zagadnieniem, które z pewnością warto poruszyć i szczegółowo przedstawić pacjentom, jest zapalenie opłucnej – często błędnie utożsamianej z zapaleniem płuc (jako jedna choroba). Zapalenie opłucnej może być jednak konsekwencją zapalenia płuc i jest diagnozowane, gdy w jamie opłucnej (a więc surowiczej błonie, którą otoczone są płuca) zacznie zbierać się nadmiar płynu. Stan ten wymaga podjęcia szybkiej diagnostyki i interwencji medycznej (podobnie jak ostra niewydolność krążeniowo-oddechowa, inaczej określana jako zespół ARDS).

Choroby płuc i oskrzeli – diagnostyka i leczenie

Specjaliści Adamed Expert w dostępnych w serwisie artykułach starają się także przybliżyć pacjentom tematykę diagnostyki chorób układu oddechowego, na którą mogą składać się:

• wywiad lekarski z pacjentem, mający na celu ustalenie najważniejszych informacji o objawach odczuwanych przez daną osobę, o okolicznościach ich występowania, a także o ewentualnych obciążeniach rodzinnych, nałogach lub niebezpiecznym dla dróg oddechowych środowisku pracy;
• badania osłuchowe z wykorzystaniem stetoskopu, ale również badania palpacyjne czy wzrokowe (na przykład wykorzystywane w ocenie ruchów klatki piersiowej podczas wdechu i wydechu czy oceny jej kształtu);
• pomiar ciśnienia i pomiar poziomu natlenienia krwi przy pomocy pulsoksymetru;
• badania laboratoryjne – w tym oczywiście badania krwi, ale również badania histopatologiczne zmienionych chorobowo tkanek czy badania wydzielin i plwociny pacjenta;
• badanie endoskopowe, wykorzystywane w ocenie górnych dróg oddechowych;
• badania obrazowe – w tym oczywiście RTG płuc, a w razie potrzeby – rezonans magnetyczny i tomografia komputerowa.

Sposób leczenia chorób płuc i oskrzeli zależy oczywiście od postawionej diagnozy. Specjaliści Adamed Expert opisują więc metody terapii stosowanych w przebiegu najczęściej występujących, ale również rzadszych schorzeń układu oddechowego. Oprócz zapalenia płuc i oskrzeli można do nich zaliczyć także przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP), mukowiscydozę, astmę, rozedmę płuc, krztusiec, zakażenie wirusem RSV, gruźlicę i wiele innych chorób. Warto tutaj dodać, że pacjenci znajdą także informacje o ogromnej roli działań profilaktycznych w kontekście zapobiegania chorobom układu oddechowego, a także o czynnikach zwiększających ryzyko zapadnięcia na takie choroby.