Dwie porcje dziennie zapewniają lepszą pracę mózgu

Orzechy należą do grupy produktów spożywczych, która powinna znaleźć się w zrównoważonej i prozdrowotnej diecie. To jedna z najzdrowszych przekąsek, po jaką można sięgnąć. Orzechy są dobrym źródłem białka roślinnego, tłuszczów nienasyconych, błonnika pokarmowego, potasu, wapnia, magnezu, witamin z grupy B czy związków bioaktywnych, takich jak polifenole. Ich codzienne spożycie wykazuje korzystny wpływ m.in. na układ sercowo-naczyniowy. Wiadomo także, że składniki w nich obecne wspierają też pracę mózgu.

Znajdziemy wiele badań na temat właściwości orzechów włoskich czy orzechów laskowych. Tym razem naukowcy skupili się na orzeszkach ziemnych (arachidowych), które, choć nie są orzechami w sensie botanicznym (należą do rodziny bobowatych, czyli roślin strączkowych, podobnie jak fasola czy groch), to w praktyce kulinarnej i dietetycznej są traktowane jak orzechy i niemal zawsze uwzględniane są w zestawieniach tych najzdrowych. Wyniki opublikowano w czasopiśmie „Clinical Nutrition”.

Badacze z Maastricht University Medical Center w Holandii wzięli pod lupę niesolone, prażone w skórce orzechy ziemne i ich wpływ na zdrowie mózgu. Dlaczego postawiono na orzechy ze skórką, a nie bez? Powód jest prosty – cienka skórka, które je pokrywa, także ma sporo wartości odżywczych. 

W badaniu wzięło udział 31 zdrowych mężczyzn i kobiet w wieku od 60 do 75 lat. Wszyscy uczestnicy byli w dobrym zdrowiu, mieli stabilną masę ciała i BMI mieszczące się w zakresie typowym dla osób starszych. Osoby z alergią na orzeszki ziemne, chorzy na cukrzycę, osoby z chorobami serca lub innymi schorzeniami, które mogłyby mieć wpływ na wyniki, nie mogły wziąć udziału w badaniu.

Badanie składało się z dwóch faz – fazy kontrolnej i fazy testowej. Każda z nich trwała 16 tygodni. Między nimi była też trwająca 8 tygodni przerwa. 

W fazie kontrolnej uczestnicy unikali spożywania orzeszków ziemnych i orzechów drzewnych, takich jak orzechy włoskie, orzechy laskowe, orzechy nerkowca czy orzechy pekan. W fazie testowej uczestnicy spożywali 60 g (to w przybliżeniu dwie garści) niesolonych, prażonych orzeszków ziemnych dziennie, i unikali spożywania innych orzechów lub produktów na bazie orzechów.

W trakcie każdej fazy – na początku, w środku i na końcu – przeprowadzano badania kontrolne, które uwzględniały m.in. badania krwi. Pod koniec każdej fazy wykonywano również rezonans magnetyczny i testy pamięci.

Podczas fazy spożywania orzeszków ziemnych u uczestników badania zaobserwowano wzrost przepływu krwi w mózgu o kilka procent. Najlepsze wyniki odnotowano w częściach mózgu odpowiedzialnych za pamięć i podejmowanie decyzji. 

Pod względem funkcji poznawczych uczestnicy wykazali niewielką poprawę pamięci werbalnej i poprawnie rozpoznali jedno dodatkowe słowo w porównaniu z fazą, w której nie spożywali orzeszków. Co ważne, u osób jedzących orzeszki ziemne odnotowano także poprawę skurczowego ciśnienia krwi.

„Mózgowy przepływ krwi (CBF) jest ważnym fizjologicznym wskaźnikiem funkcji naczyń mózgowych i odnosi się do ilości krwi przepływającej przez mózg, dostarczającej tlen i składniki odżywcze niezbędne do utrzymania zdrowia mózgu” – wskazał w oświadczeniu dr Peter Joris, autor badania. „Po raz pierwszy wykazaliśmy, że spożycie orzeszków ziemnych poprawiło funkcjonowanie naczyń mózgowych u zdrowych osób starszych” – zaznaczył. 

Wyniki są obiecujące, jednak podkreśla się konieczność przeprowadzenia dalszych badań, m.in. ze względu na małą liczebność próby. W przyszłości zespół badaczy planuje sprawdzić, czy inne produkty z orzeszkami ziemnymi, takie jak masło orzechowe, zapewniają podobne korzyści, i czy mniejsze ilości orzeszków mogą być równie skuteczne.

IRz